مادر و اِشتغال
این مطلب رو به درخواست مامان ِ آمیتیس عزیزم گذاشتم. امیدوارم مفید باشه واسه همه ی مامان های شاغلی که نگران بچه هاشون هستند.
یکی از مسائلی که امروزه مادران و کودکان با آنها مواجه هستند، کار مادران در بیرون از خانه است. کار مادر در خارج از خانه، لطمه ای به رشد کودک نمی زند. بلکه جوّ نامساعدی که در خانه بین پدر و مادر می تواند حاکم باشد، تاثیر نامطلوبی را بر روی کودک دارد. امّا به دلیل اینکه مسئولیت تربیت فرزند را بیشتر مادران برعهده دارند، مشکلات کودک را به جهت تربیتی به اشتغال مادران نسبت می دهند. اما در واقع می تواند به این صورت نباشد.
نقش مادران در رشد و پرورش کودکان و نیز بررسی ارتباط مادران شاغل با فرزندان در خانواده و تاثیرات آن بر رشد روانی و عاطفی کودکان می باشد. تمایل کودکان برای برقراری رابطه و احساس ایمنی با افراد خاص، نیاز وابستگی او را ارضا می کند.
ابتدا تصور می شد که مادر صرفا منبع نیاز تغذیه ای کودک است! تحقیقات روانشناسی نشان می دهد که اگرچه نیازهای تغذیه ای مهم هستند، اما نیاز ناشی از حس و احساس ایمنی است که کودک را به مادر وابسته می کند. نقش مادر در سال های اولیه زندگی، نقش شکل دهی به تجربیات کودک را دارد. در صورتیکه دلبستگی اولیه کودک به مادر و رابطه گرم و عاطفی ِ مادر، تاثیر مهم بر رشد روانی کودک دارد.
در حال حاضر و با شرایط فعلی، برای زنان شاغل این سوال عنوان می شود که تعلّق و وابستگی به مادر چگونه شکل می گیرد و در صورتی که کودکان به مهدها و افراد دیگر سپرده شوند، چه تغییراتی در فرآیند رشد روانی و اجتماعی کودکان به وجود می آید؟
مهمترین نکته ای که در پژوهش ها و بررسی های انجام گرفته در این زمینه به چشم می خورد این است که وابستگی اولیه در شرایطی که مادران دور از خانه هستند، به وسیله کسانی تامین می گردد که عهده دار مراقبت و ارضای نیازهای کودک هستند. لذا مادر که یک محرک دائمی برای کودک محسوب می شود. زمانیکه این محرک محدود گردد، جانشینان مادر باید وظایف مادرانه را به نحو مطلوب انجام دهند.
نکات جالب توجه این است که:
1. دخترانی که مادرانِ شاغل دارند، در مقایسه با دخترانی که مادرانشان خانه دار هستند، از اعتماد به نفس بیشتر و سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بهتر برخوردار هستند و در بزرگسالی تمایل بیشتری به اشتغال دارند.
2. در مورد پسران، پسرانِ مادرانِ شاغل در مقایسه با پسرانِ مادرانِ غیرشاغل، از خود و سازگاری اجتماعی بیشتری برخوردارند، امّا پیشرفت تحصیلی آنها کمتر است.
و در آخر می توان گفت که کار مادر در خارج از خانه، تاثیرات فراوانی بر کودک دارد. کودک را فردی اجتماعی بار می آورد. زیرا در زمان نبودنِ مادر در خانه، کودک باید با افراد دیگری اوقات خود را بگذراند. پس اشتغالِ مادر می تواند از این جهت، برای کودک مفید واقع شود.
* از: اعظم بهرامی تتماج